حمیدرضا جلاییپور: جنبش سبز نه پیروز، نه سرکوب و نه مهار شده است
9:36 عصر سهشنبه، 26 آبان 1388
مناظره حمیدرضا جلاییپور، استاد دانشگاه تهران و عبدخدایی، دبیركل جمعیت فداییان اسلام امروز در دانشگاه تهران برگزار شد.
به گزارش ایسنا، حمیدرضاجلاییپور در این مناظره با بیان اینكه با انتخابات در ایران یك جنبش اجتماعی اتفاق افتاد، تصریح کرد: مقامات رسمی و دولتمردان علاقهای ندارند كه جنبشهای اجتماعی رخ دهد چون به مشكل میافتند. خصوصا در كشورهایی مثل كشور ما كه هنوز وارد تحكیم دموكراسی نشدهاند. وی با بیان اینكه كشورهای غربی نیز وارد مرحله تحكیم دموكراسی شدهاند ولی در آن با بحران مواجهند، گفت: رهبران این جنبشها علاقه دارند كه خواستههایشان تبدیل به قانون شود اما برعكس مدیران سیاسی میخواهند كه جامعه آرام باشد كه در واقع نه این امر و نه آن اتفاق میافتد.
جلاییپور با بیان اینكه بر اساس تجربه 100 ساله ایران پنج حالت اتفاق میافتد، اظهار كرد: حالت اول این است كه مدیران سیاسی مصلحتاندیشی میكنند و مطالبات جنبشها را به رسمیت میشناسند؛ لذا این جنبشها موفق میشوند كه در ایران یكی از جنبشهای موفق جنبش تنباكو است.
این استاد دانشگاه، افزود: هدف دوم این است كه مدیران سیاسی احساس میكنند پایگاه اجتماعی و قدرت كافی دارند؛ لذا جنبشها را كنترل و یا در مراحل بعد سركوب میكنند مثل قیام 15 خرداد یا جنبشهای قومی مثل جنبش پانتركیسم آذربایجان. همچنین حالت سوم این است كه وقتی جنبشی رخ میدهد دولت یا مصلحت نمیداند یا فكر میكند كه زیر سوال میرود و بنابراین اجازه نمیدهد جنبش پیروز شود ولی از آن طرف ریشهی جنبش را هم از بین نمیبرد مثل جنبش اصلاحی زمان خاتمی كه پیروز یا سركوب نشد ولی كنترل شد.
وی درباره حالت چهارم و پنجم، گفت: جامعهشناسان درباره این دو حالت میگویند وقتی جنبشی به وجود میآید یعنی علل و نارضایتی در جامعه وجود دارد و اگر این جنبش را سركوب كنیم نارضایتیها همچنان وجود دارد. بنابراین حالت چهارم میگوید مدیریت سیاسی كه این جنبشها را مهار میكنند مطالبات خوب این جنبشها را به اجرا در میآورند تا مقبولیت آن به نام خودشان تمام شود. یعنی پیروزی این جنبش را به رسمیت نمیشناسند ولی مطالبات آن را خود اجرا میكنند. مانند انقلاب سفید در مقابل انقلاب كارگری.
جلاییپور گفت: حالت پنجم این است كه جنبش كنترل میشود ولی نارضایتیها و علل آن وجود دارد. جنبش اصلاحی سال 76 تا 78 مهار شد ولی به نظر میرسد كه سال 88 بیرون زد و این یعنی بازگشت مجدد جنبشها كه اگر علل این جنبشها دفع نشود ممكن است دوباره بیرون بزند.
این استاد دانشگاه، ادامه داد: در جوامعی كه وارد مرحلهی تحكیم دموكراسی شدهاند، انتخابات محل بحث نیست، یعنی انتخابات برگزار میشود ولی در جامعه مشكلات و شكافها وجود دارد و جنبش اجتماعی اتفاق میافتد. در این جوامع میگذارند جنبشها برای تخلیه خود بیان شوند اما تا جایی كه به امنیت آسیبی نزند. در واقع در این جوامع رسانههای موافق و مخالف این جنبشها را كنترل میكنند؛ لذا جنبشها در این كشور ایدهآلیزه نمیشوند یعنی نمیتوانند دل همهی مردم را ببرند.
وی در ادامه درباره چنین جوامعی، گفت: در واقع در این جوامع كارشناسهای دولت و رهبران و فعالان این جنبشها درباره مطالباتشان بحث میكنند و با ایجاد امكان گفتوگو در عرصهی عمومی این جنبشها را مهار میكنند كه كشور آمریكا از این نظر بسیار تجربه دارد.
جلاییپور معتقد است: این جنبش الان ایران نیز در پنج ماه گذشته پیروز نشده، سركوب نشده و مهار هم نشده است؛ لذا ما الان شرایط یك جنبش داریم. همین الان به آقای مهندس موسوی اجازه دهند كه یك ربع در دانشگاه تهران در مورد هنر صحبت كند. در كشور ما سیاستمداران علاقه دارند این جنبش را جمع كنند و اشكالشان هم این است كه این جنبش را نشناختهاند؛ اما باید گفت هر جنبشی تشكلهای بسیجگردان دارد كه عدهای را به عنوان نیرو میآورد و یكی از حرفهای ما هم این است كه این تشكلها را نمیشود جمع كرد. چون این تشكلها رسمی نیستند و در جاهایی مانند خانواده شكل گرفتهاند. همه خانوادهها را كه نمیتوانید بگیرید. در واقع هر كسی كه پشت كامپیوتر و تلویزیون بنشیند ذیل این تشكل است.
وی با بیان اینكه یك جامعه قوی زیر این جامعه شكل گرفته بنابراین باید این جنبش را درمان كنند و به مطالباتش پاسخ دهند، اظهار داشت: در انقلابهای كاریزماتیك است كه باید رهبر باشد ولی در این جنبش اجتماعی رهبریشان عینی نیست؛ بلكه نمادین و سمبلیك است. لذا اگر اینها را بگیرند و ببرند فرقی نمیكند و تعیینكننده نیست و مواردی مانند اینكه در روزنامهای تیتر یك زده شد كه "موسوی خائن است" اصلا جواب نمیدهد و اثری نمیگذارد بلكه بدتر میكند.
جلاییپور افزود: جنبشهایی مانند فمینیستها كه میخواهند جهان را زنانه كنند. چنین جنبشی دارای هدف رادیكالی است كه به جایی نمیرسد؛ اما این جنبش در ایران دارای هدف حداقلی است و راه آن گفتوگو و روتین كردن خواستههای این جنبش است. در واقع این جنبش دوباره بیرون میآید مگر آنكه به آن پاسخ داده شود.
در ادامه این مناظره عبدخدایی دبیر كل جمعیت فداییان اسلام، گفت: تنها انقلابی كه پس از انقلاب فرانسه به وجود آمده انقلاب اسلامی است. وی با اشاره به سیر تاریخی جنبش تنباكو، اظهار كرد: تقسیمبندیهای روشنفكرانه برای جنبشها نكنید و گذشته را بازبینی كنید. در واقع باید گفت در جریان جنبش تنباكو یك جنبش عقلی به وجود آمد. عبدخدایی خطاب به جلاییپور كه گفت آمریكا در زمینهی جنبشها تجربیات بسیاری دارد، اظهار كرد: آمریكا یك كشور كثیرالمله است به همین دلیل باید جنبشهای متفاوت داشته باشد.
وی افزود: آقای جلاییپور به دورهی اصلاحات آقای خاتمی میگوید جنبش، ولی من به آن انقلاب سیاسی میگویم. خاتمی بالاتر از جنبش بود و با شعار جامعه مدنی آمد و از آزادیهایی كه حرف میزد همان مواردی بود كه امام (ره) گفته بود و بنابراین باید گفت این یك انقلاب سیاسی بود كه از درون نظام حركت كرد و آقای خاتمی از درون نظام بود. ما آن شرایطی كه در سال 76 داشتیم را الان نداریم؛ چون حركتهای جنبشها باید مطابق آنها باشد.
دبیر كل جمعیت فداییان اسلام، با بیان اینكه امروز شخص مقام معظم رهبری محور وحدت ملی است، اظهار كرد: خود آقای خاتمی به من گفت اگر ایشان به عنوان رهبر نباشند نه من میمانم و نه تو. وی با بیان اینكه انتخابات را با تخلف میدانم و نه با تقلب، گفت: جنبشها زمانی میتوانند پیروز شوند كه هماهنگ با نظر تودهها باشند و اگر اینگونه نباشد نامش را شورش میگذارند و سركوبش میكنند.
عبدخدایی افزود: در مورد این سوال كه پرسیده شد میگویند رهبران این جنبش منافقند، پاسخ داد: نمیتوان تهمت زد و توهین كرد. این افراد از مسوولین این كشور بودند و در زمان جنگ حضور داشتند. در فضایی كه جامعهاش آماده دموكراسی باشد و در مناظرهها چنان به هم تهمت بزنند همینطور میشود و من این آقایان را منافق نمیدانم.
در ادامه این جلسه جلاییپور در پاسخ به سوال یكی از دانشجویان در رابطه با صحبتهای جواد لاریجانی و برخی از اصولگرایان مبنی بر این كه طرفداران جنبش سبز اندك هستند، آیا به نظر شما این صحبت درست است، گفت: جنبشی كه در جامعه ما به وجود آمده جنبشی فراگیر، مسالمتآمیز و مدنی است و به هر روش متوسل نمیشود و میتوان گفت این جنبش نه پیروز، نه سركوب و نه مهار شده است.
وی ادامه داد: علامت پیروزی این جنبش این است كه 9 خواسته میرحسین موسوی به جایی برسد و باید گفت اگر آقای جواد لاریجانی معتقد است این جنبش طرفداران زیادی ندارد پس دیگر جای نگرانی نیست. برای این كه ببینیم تا چه اندازه طرفدار دارد باید مجوز نیم ساعته سخنرانی به میرحسین موسوی داد. پیشبینی من این است كه این جنبش طرفداران جدی دارد.
وی در ادامه به بیان خاطرات فعالیتهای زمان انقلاب بهزاد نبوی پرداخت و ابراز داشت: بدترین صحنه این روزها برای من این بود كه بهزاد نبوی را با آن لباس و دمپایی مقابل تلویزیون آوردند و بهترین جوانان ما امروز در زندان هستند. بنابراین من این برخوردها را تایید نمیكنم اما معتقدم كه این جنبش هنوز مهار و سركوب نشده است.
در ادامه عبدخدایی در جواب این سوال كه آیا جامعه روحانیت و مسوولان كشور ما در مقایسه با گذشته تغییر نكردهاند گفت: شاهدیم كه اختلافات به خانوادهها كشیده شده و طرفداران با تعصب خاصی با هم حرف میزنند. باید بگویم كه شرایط امروز با جنبش تنباكو ودیگر جنبشهای گذشته متفاوت است و حوزه نیز آن شرایط قبلی را ندارد. هم چنین تریبونها نیز تغییر كرده است و به جای مساجد خبرگزاریها، اینترنت و ماهواره ایفای نقش میكنند، اما میتوان گفت اغلب مردم این تریبونها را قبول ندارند، پس به نظر من در همه موارد شرایط تغییر كرده است.
در ادامه جلایی پور، در جواب این سوال كه چطور شما می گویید خواستههای این جنبش 9 موردی است كه موسوی مطرح كرده است در حالی كه در این جنبش گرایشهای مختلف وجود دارد؟ گفت: در هر جنبش اجتماعی و از جمله جنبش ایران گرایشهای مختلفی وجود دارد كه این موضوع در زمان انقلاب نیز وجود داشت، اما همه جنبشها یك جریان اصلی دارد و شاهدیم كه جریان اصلی انقلاب را امام (ره) رهبری میكرد و میتوان گفت جریان اصلی فعلی هم علاوه بر حواشی كه دارد شخصیتهای تاثیرگذار آن موسوی، ناطق، كروبی، خاتمی و هاشمی هستند.
این استاد دانشگاه افزود: اتفاقی كه در كشور افتاده است این است كه بعد از 30 سال عده ای رودربایستی را كنار گذاشتهاند و دنبال حكومت اسلامی هستند و عدهای هم باز رودربایستی را كنار گذاشته و حرف از جمهوری میزنند. اما باید بگویم كه این جنبش به نظر من به دنبال جمهوری اسلامی است و باید یادآوری كنم كه راه مواجهه با این جنبش تهدید و بی احترامی و خش و خاشاك نامیدن مردم نیست؛ چرا كه اینها بخش مهمی از مردم ایران هستند.
در ادامه عبدخدایی در جواب سوالی در مورد عملكرد صدا و سیما در انتخابات اخیر گفت: من به احمدینژاد رای ندادم اما معتقدم تقلب نشده است؛ چراكه 11 میلیون فاصله نمیتواند تقلب باشد، البته اعتقاد دارم كه تخلف وجود داشته است اما با تقلب فرق میكند. دبیركل جبهه فداییان اسلام هم چنین در جواب سوالی در مورد روسیه و شعارهایی كه این اواخر در مورد این كشور در ایران مطرح میشود گفت: روسیه امروز با آن زمان فرق دارد و امروز مبارزه نه شرقی نه غربی معنا ندارد؛ چرا كه امروز شرق هم دنبال آمریكا میدود.
عبدخدایی هم چنین در جواب این سوال كه انتخابات آزاد یعنی چه؟ گفت: من انتخابات زیاد دیدهام و در سال 28 در انتخابات مجلس كه بعد از تیراندازی به شاه برگزار شد تقلب آن زمان این طور بود كه صندوقها به مدرسه سپهسالار برده شد و محافظین صندوقها نیز حضور داشتند اما شبانه ارتش صندوقها را به اداره فرهنگستان برد و آنها را عوض كرد و محافظان را زندانی كردند اما به نظر من در انتخابات اخیر تقلب نشده است و البته من نماینده هیچ جریانی نیستم.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر